Ένα Ζωντανό Μουσείο Ιστορίας

Στην καρδιά της ορεινής Αρκαδίας, στις όχθες του ποταμού Λούσιου και στις παρυφές του Μαίναλου, η Δημητσάνα έχει διατηρήσει τον παραδοσιακό της χαρακτήρα αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου.

Χτισμένη στη θέση της αρχαίας πόλης Τέυθις, η πόλη είναι γνωστή για την ιστορική της σημασία στους αγώνες του έθνους, τα σπάνια ιστορικά μνημεία και τα τουριστικά της αξιοθέατα.

Επισκεφτείτε την Αρχαία Γόρτυνα ή Γόρτυς, αρχαία πόλη των Αρκάδων. Ερείπια της βρίσκονται σήμερα κοντά στο χωριό Ατσίχολο Αρκαδίας ανάμεσα στην Καρύταινα και τη Δημητσάνα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, οικίστηκε και πήρε το όνομα της από τον Γόρτυνο που την έκτισε δίπλα στο ποταμό Λούσιο. Από το όνομα αυτής της πόλης η ευρύτερη περιοχή σήμερα ονομάζεται Γορτυνία, Δήμος Γόρτυνος.

Ο Λούσιος, παραπόταμος του Αλφειού, ήταν ο ποταμός όπου σύμφωνα με την παράδοση λούστηκε ο Δίας μετά τη γεννησή του. Σχηματίζει ένα από τα πιο όμορφα φαράγγια της Πελοποννήσου με μήκος 15χλμ και πλάτος σχεδόν 2χλμ. Στις δύο πλευρές του βρίσκουμε τις ιστορικές μονές Φιλοσόφου και Προδρόμου. Η γύρω περιοχή έχει χαρακτηριστεί και προστατεύεται ως  «περιοχή ενιαίου αρχαιολογικού χώρου» από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Η Μονή Προδρόμου ή Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά της Δημητσάνας και της Στεμνίτσας. Χάρη στην εντυπωσιακή αρχιτεκτονική της αποτελεί πόλο έλξης επισκεπτών, καθώς είναι χτισμένη πάνω σε κάθετο βράχο στο φαράγγι του ποταμού Λούσιου. Η μονή χτίστηκε τον 16ο αιώνα και διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821 στην περίθαλψη αλλά και τον ανεφοδιασμό των Ελλήνων αγωνιστών. 

Η Μονή Φιλοσόφου βρίσκεται στα νότια της Δημητσάνας, στην χαράδρα του ποταμού Λούσιου. Θεωρείται ένα από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας καθώς ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο από τη Δημητσάνα, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», ο οποίος ήταν γραμματέας του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, ένα παλαιό και ένα νέο, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στην απόδοση της εορτής, στις 23 Αυγούστου.

Το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Δημητσάνας Δημιουργήθηκε το 1992 και στεγάζεται στην αναπαλαιωμένη οικία του Γρηγορίου του Ε’, κοντά στην πλατεία της Δημητσάνας, καθώς στο ιστορικό χωριό λειτουργούσε μια από τις σπάνιες ιερατικές σχολές της Πελοποννήσου, το Φροντιστήριο Ελληνικών Γραμμάτων.  Μητροπολίτες και λόγιοι, ανάμεσά τους ο Γρηγόριος ο Ε’ και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ήταν απόφοιτοι. Στο Εκκλησιαστικό Μουσείο υπάρχει μια σπάνια συλλογή παλαιών ιερών σκευών, εικόνων, ιερών αμφίων.

Το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης βρίσκεται λίγο έξω από τη Δημητσάνα.Ανήκει στο Δίκτυο Μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Ιδρύθηκε το 1997 από το Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ μετά από ανακαίνιση εγκαταλελειμμένων προβιομηχανικών εγκαταστάσεων. Στο θεματικό αυτό μουσείο παρουσιάζονται οι βασικές προβιομηχανικές τεχνικές που χρησιμοποιούν το νερό ως κύρια πηγή ενέργειας για την παραγωγή διαφόρων προϊόντων και προβάλλεται η σημασία της υδροκίνησης στην Αρκαδία.